Roza Eldarova
Roza Abdulbasirovna Eldarova | |
---|---|
VKP(b) Buynak tuman qo'mitasining birinchi kotibi | |
Mansab davri 1947-yil – 1949-yil | |
SSSR Sovet tuman qo'mitasining birinchi kotibi (Maxachqal'a) | |
Mansab davri 1953-yil – 1956-yil | |
KPSS Dog'iston viloyat qo'mitasi kotibi | |
Mansab davri 1956-yil – 1962-yil mart | |
Dog'iston ASSR Oliy Kengashi Prezidiumining 5-raisi | |
Mansab davri 1962-yil mart – 1967-yil 29-noyabr | |
Oʻtmishdoshi | Aliyev Gadjikasum Shixmurzaevich |
Vorisi | Daniyalov Abdurahmon Daniyalovich |
Shaxsiy maʼlumotlari | |
Tavalludi |
1923-yil 21-dekabr Buynak tumani, Dog'iston ASSR, RSFSR, SSSR |
Vafoti |
1921-yil 4-iyul Maxachqal'a, Dog'iston Respublikasi, Rossiya Federatsiyasi |
Siyosiy partiyasi | VKP(b) / KPSS |
Onasi | Hanza Eldarova |
Otasi | Abdulbasir Eldarov |
Taʼlim | Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Komiteti huzuridagi Oliy partiya maktabi |
Kasbi | Partiya, davlat arbobi; publitsist |
Dini | Sunni islom |
Unvoni | Tarix fanlari nomzodi |
Roza Abdulbasirovna Eldarova (1923-yil 21-dekabr, Dogʻiston ASSR, Kapchugay qishlogʻi - 2021-yil 4-iyul, Dogʻiston Maxachqal’a, Dogʻiston Respublikasi, Rossiya Federatsiyasi) — Dogʻistonlik jamoat va siyosiy arbob, Dogʻiston va RSFSR oliy rahbariyatidagi birinchi dogʻistonlik ayol.
Tarjimayi holi
[tahrir | manbasini tahrirlash]U kumik dehqon oilasida tugʻilgan. Otasi — Abdulbasir Eldarov, kolxoz raisi, MTS direktori boʻlib ishlagan. 1944-yilda Ukrainani fashistlardan ozod qilish paytida vafot etgan, qizi 1982-yilda Nikolaevda otasining qabrini topdi. Onasi — Hanza, Buynakskdagi konserva zavodida ishlagan.
1938-yildan u kolxozda ishlagan. Yuqori Kazanishcheda komsomol tashkilotining kotibi etib saylangan. Shu bilan birga, u mahalliy maktabda dars bergan. 1941—1942-yillarda — Buynak komsomolida va viloyat komsomol qoʻmitasida ishlagan.
Ikkinchi jahon urushi yillarida u mudofaa ishlarida ishlagan, Buynakskdagi kasalxonalarda ishlab texnikumda sirtdan oʻqishni davom ettirgan. U Buynaksk MTSning siyosiy boʻlimida, keyin Dogʻiston komsomol qoʻmitasining tashviqot va tashviqot boʻlimi boshligʻining oʻrinbosari boʻlib ishlagan.
1946-yilda u Buinaksk tuman komsomol qoʻmitasining birinchi kotibi, 1947-yilda — Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi tuman qoʻmitasining kotibi etib saylandi. 1949-yildan 1952-yilgacha Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi qoshidagi oliy partiya maktabida oʻqigan. 1952—1953-yillarda. Maxachqal’a shahar partiya qoʻmitasi kotibi, Maxachqal’a Sovet tuman partiya qoʻmitasining birinchi kotibi. 1953-yildan Maxachqal’a tuman partiya qoʻmitasining kotibi.
1956-yilda u KPSS Dogʻiston viloyat qoʻmitasining kotibi etib saylandi. Uning tashabbusi bilan 1957-yilda „Dogʻiston ayoli“ jurnali yaratildi. U Moskvada va SSSR respublikalarida Dogʻiston madaniyati va adabiyoti dekadalarini oʻtkazdi.
1955—1971-yillarda- Dogʻiston ASSR Oliy Kengashi deputati (4-7 chaqiriqlar). 1962-yildan 1967-yil martgacha — Dogʻiston ASSR Oliy Kengashi Prezidiumining raisi, bir vaqtning oʻzida — RSFSR Oliy Kengashi raisining oʻrinbosari.
1963—1971-yillarda — RSFSR Oliy Kengashining 6[1] va 7[2] chaqiriqlari deputati. 1967—1971-yillarda bir vaqtning oʻzida — RSFSR Oliy Kengashi raisining oʻrinbosari.
R.Eldarova Sovet-Bolgariya doʻstlik jamiyati Dogʻiston boʻlimining asoschisi va raisi (1962—1967-yillarda), shuningdek, Sovet-Bolgariya doʻstlik jamiyati markaziy boshqaruvi va Sovet doʻstlik jamiyatlari ittifoqi aʼzosi boʻlgan. Xorijiy mamlakatlar bilan doʻstlik va madaniy aloqalar boʻyicha Sovet jamiyatlari ittifoqi (1962-1991) raisi.
1963-yilda S.M. Kirov nomidagi Ozarbayjon universitetida tarix fanlari nomzodi ilmiy darajasini olish uchun nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan.
1967—1983-yillarda SSSR Oliy Kengashi Prezidiumi palatalarining doimiy komissiyalari boʻlimini boshqargan. 1983—1989-yillarda SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining mukofotlar boʻlimiga rahbarlik qilgan.
1967-yildan 1990-yilgacha Butunittifoq „Rabotnitsa“ jurnali tahririyati aʼzosi boʻlgan.
1989-yildan nafaqaga chiqqan. 1998-yildan Dogʻiston Respublikasi Davlat kengashi qoshidagi Oqsoqollar kengashi aʼzosi (2006-yildan — Dogʻiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi), 2002-yildan — shuningdek, rais huzuridagi Mahkumlarni afv etish komissiyasi aʼzosi.
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oʻgʻli — Eldarov Nariman Magomedovich (1946-yil 31-mayda tugʻilgan) — „Expoconsta“ MChJ bosh direktori (Moskva).
Oʻgʻli — Shayxov Zaur Nurmagomedovich (01.01.1952) — "SK „Consent“ MChJ direktorining oʻrinbosari (Maxachqal’a).
Ilmiy ijodi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1960-yillardan boshlab u adabiy ish bilan shugʻullanadi: insholar, maqolalar, insholar, kitoblar muallifi. 2008-yildan beri — Rossiya Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi.
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Lenin ordeni (27.11.1965)
- Oktyabr inqilobi ordeni (20.12.1973)
- Ikki Mehnat Qizil Bayroq ordeni (03.07.1960, 26.08.1971)
- Xalqlar doʻstligi ordeni (13.05.1981)
- "Kavkaz mudofaasi uchun" medali
- „1941—1945-yillardagi Ulug 'Vatan urushidagi jasoratli mehnati uchun“ medali "
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Депутаты Верховного Совета РСФСР VI-го созыва (1963—1967)“. Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898—1991. 2010-yil 14-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 19-iyul.
- ↑ „Депутаты Верховного Совета РСФСР VII-го созыва (1967—1971)“. Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898—1991. 2013-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 19-iyul.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Эльдарова Роза Абдул-Басыровна“. Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898—1991. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 19-iyul.
- „Эльдарова Роза Абдулбасыровна“. Кумыкский мир : Культура, история, современность. 2012-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 19-iyul.
- Гамзатова В. „В свет вышла книга известного дагестанского общественно-политического деятеля Розы Эльдаровой“. РИА Дагестан (2008-yil 18-dekabr). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 19-iyul.